Wypadek w drodze do lub z pracy
Definicja: Zgodnie z przepisami prawa, wypadkiem w drodze do lub z pracy jest zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, które wystąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania pracy, pod warunkiem że droga ta była najkrótsza i nie została przerwana.
Wątpliwości związane z definicją “wypadku”
- “Najkrótsza droga”:
- Może być rozumiana zarówno jako najkrótsza pod względem odległości, jak i czasu potrzebnego na jej pokonanie.
- Pracownik musi udowodnić, że wybrana droga była najdogodniejsza, co może być subiektywnym kryterium.
- Zakaz przerwania drogi:
- Często zdarza się, że pracownicy przerywają drogę do lub z pracy w celu załatwienia codziennych spraw, takich jak odbieranie dziecka z przedszkola, tankowanie samochodu, czy korzystanie z toalety.
- Przyjęto, że przerwa w drodze jest dopuszczalna, jeśli jest życiowo uzasadniona i czas trwania tej przerwy nie przekracza czasu potrzebnego na wykonanie danej czynności.
Kiedy wypadek w drodze do/z pracy a kiedy wypadek przy pracy?
- Kryterium przestrzenne:
- Sądy, w tym Sąd Najwyższy (uchwała z dnia 7 lutego 2013 r., sygn. akt III UZP 6/12), przyjmują kryterium przestrzenne do rozgraniczenia wypadków w drodze do pracy i z pracy od wypadków przy pracy.
- Odpowiedzialność pracodawcy za bezpieczeństwo i higienę pracy dotyczy terenu zakładu pracy.
- Jeśli zdarzenie miało miejsce na terenie zakładu pracy, należy ustalić, czy pracownik przebywał tam w celu wykonywania czynności związanych z pracą czy w celach prywatnych.
- Związek z pracą:
- Związek może mieć charakter miejscowy, czasowy lub funkcjonalny.
- Czynności takie jak dojście do stanowiska pracy, przebranie się w ubiór roboczy, spożycie posiłku, czy załatwienie spraw administracyjnych są uznawane za prawnie i życiowo uzasadnione, związane ze stosunkiem pracy.
Świadczenia z tytułu wypadku w drodze do lub z pracy
- Wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy:
- Przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku za każdy dzień niezdolności do pracy, w tym dni wolne od pracy.
- Brak okresu wyczekiwania, co oznacza, że zasiłek chorobowy przysługuje od pierwszego dnia ubezpieczenia.
Wypadek w drodze do lub z pracy bez powstania urazu
- Zdarzenie bez urazu:
- Definicja wypadku w drodze do lub z pracy nie wymaga powstania urazu, wystarczy nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną.
- Przykład: wypadek komunikacyjny, który powoduje silny ból głowy, co może skutkować zwolnieniem lekarskim, mimo braku konkretnego urazu.
Podsumowanie
Wypadek w drodze do lub z pracy jest zdarzeniem specyficznym, które różni się od wypadku przy pracy zarówno pod względem definicji, jak i świadczeń przysługujących poszkodowanemu. Interpretacja przepisów może budzić wątpliwości, zwłaszcza w kontekście “najkrótszej drogi” oraz możliwości przerwania tej drogi. Kluczowym elementem jest udowodnienie, że droga była najdogodniejsza, a przerwa w drodze była życiowo uzasadniona. W przypadku zdarzeń na terenie zakładu pracy, ważne jest ustalenie, czy pracownik przebywał tam w celu związanym z pracą czy prywatnym.
